Cùng | THÁNH SÒ | Đi Bẻ "Bần Ổi" và Soài Non Ăn Với Mắm Cá Linh Sống | ĂN VẶT NAM BỘ

FACEBOOK:
INSTAGRAM:
——————————————————–
Cây bần là loài cây rừng ngập mặn nhiệt đới, có nguyên sản ở vùng Nam Á và Đông Nam Á, được phát tán rộng khắp Châu Á , Châu Phi và Châu Đại Dương.

So với cây bần chua (Sonneratia caseolaris) phân bố rất rộng trong các vùng bải bồi ngập mặn với nhiều rể thở thì cây bần ổi (Sonneratia ovata) có giới hạn hơn. Cây bần ổi chỉ sống được trên cạn ven sông với ít rể thở (cạc bần) và thường được trồng hơn là mọc hoang.

Cây bần ổi hiện nay tìm thấy mọc hoang hoặc trồng ở các nước Brunei (Darussalam), Trung Quốc (Đảo Hải Nam), Indonesia, Malaysia, Singapore, Thailand, Viet Nam (Nam Bộ), Philippines (các đảo Visayan và phía bắc đảo Mindinao và New Guinea (đảo Palau và phía nam đảo Papua).

Về chất lượng quả thì bần ổi có hương vị ngon hơn bần chua, có vị thơm và ngọt hơn khi chín, do đó quả bần ổi được dùng để ăn chơi thích hợp hơn.

Mô tả
-Thân: Bần ổi thuộc loài thân gổ đại mộc, có nhiều cành. Cây gỗ cao 10-15m, có khi cao tới 20 m. Thân ốm, có đường kính khoảng 20 cm, da bị tróc nhiều lớp mỏng như thân cây ổi.

-Rể: Rể gốc mọc sâu trong đất cạn và ẩm, có ít rể thở (cạc bần/bấc) so với cây bần chua.

-Lá: Lá đơn, mọc đối, dày, giòn, hơi mọng nước, hình trứng hoặc gần tròn. Cuống lá dài 5-6 mm, phiến lá dài 8-10 cm, ruộng 6-8 cm.

-Hoa: Cụm hoa ở đầu cành, có 2-3 hoa, rộng 5cm, có cuống hoa ngắn.

Đài hợp ở gốc, có 6 thùy dày và dai, mặt ngoài màu lục, mặt trong màu trắng xanh. tím hồng.

-Quả: Quả mọng hơi nạc, khi còn non cứng, dòn, khi chín quả mọng, thịt quả mềm, ruột chứa nhiều hạt. Quả có đường kính 5-8 cm, cao 3-5 cm, gốc có thùy đài ôm sát vỏ quả.

-Hạt: Hạt nhiều, dẹt.

Khi chín quả rụng và trôi nổi theo nước thủy triều, hạt sống lâu và phát tán mạnh trên các bải bồi. Hại chỉ nảy mầm trên cạn và cây chỉ mọc được trên đất cạn, không mọc được trong nước như cây bần chua.

Ở Nam Bộ cây bần ổi chủ yếu được trồng. Hiện nay quần thể loài bần ổi đang giảm sút.

Để phân biệt cây bần ổi với cây bần chua dựa vào các so sánh như sau:

-Vỏ cây bần chua xù xì, vỏ cây bần ổi trơn và có nhiều lớp tróc như vỏ cây ổi.

-Lá cây bần chua hình thuôn, dài; lá cây bần ổi hơi tròn và rộng bản hơn.

-Quả cây bần chua dẹp, trong khi quả cây bần ổi ít dẹp hơn.

-Lá đài (màu) của cây bần chua không ôm sát vào quả, ở cây bần ổi lá đài ôm sát vào quả.

Thành phần hóa học
+Trong thân:

-Vỏ thân và gỗ chứa archin (emodin), archinin (chrysophanic acid) và archicin. Trong quả có chất màu, archin và archicin.

-Ngoài ra trong gổ và vỏ thân cây bần có có hai chất archin (C15H10O5) và archinin (C15H14O12) nhưng hàm lượng thấp hơn ở cây bần chua (Sonneratia caseolaris).

+Trong quả bần chín có:

-Có hàm lượng pectin 11% ở dạng chất trong suốt (ZMB).

-Có 2 chất flavonoïdes chống oxy hóa được phân lập là :lutéoline và lutéoline 7-O-glucoside.

Công dụng
a-Các bộ phận của cây bần được dùng làm rau:

-Lá non và búp hoa cây bần được dùng làm rau sống:

Nhiều nước trong vùng Đông Nam Á dùng lá, búp non của cây bần để làm rau ăn sống (do có vị chát nên ít được ưa chuộng).

-Quả bần non (bần chát) và quả bần già (bần chua) đượng dùng làm rau:

Quả bần ổi non và đã già được xắt mỏng để dùng làm rau ghém, dùng riêng hoặc trộn với các loại “rau tập tàn” khác. Đặc biệt là ăn với mắm cá sặc, mắm cá linh, mắm ruốc…

-Quả bần ổi chua và bần ổi chín được dùng để ăn chơi.

Nguồn: https://u-os.org

Xem thêm bài viết khác: https://u-os.org/meo-vat